Alışveriş merkezi metrekare verimliliğini düzenli biçimde analiz eden AVM Endeksi verilerine göre, Alışveriş merkezi metrekare cirosu 2021 yılına göre nominal değerde (enflasyondan ayrıştırılmamış) yüzde 133,8 artış gösterdi. 2022 yılı enflasyonunun yüzde 64,3 olduğu düşünüldüğünde, AVM metrekare verimliliği enflasyonun iki kat üzerinde bir yükseliş ortaya koydu. 2010 yılı bazına göre endeks 2022 yılında 947 puana ulaştı.
2022 yılında, AVM metrekare verimliliğinde İstanbul ile Anadolu AVM’leri arasında anlamlaşmalı bir fark gözlemlendi. Metrekare verimliliği bakımından İstanbul’daki AVM’ler, Anadolu AVM’lerine göre daha hızlı bir yükseliş trendi ortaya koyuyor. 2010 yılı baz alındığında İstanbul AVM’lerindeki verimlilik endeksi 1094 iken, Anadolu AVM’lerinde durum 823 olarak gerçekleşti. Uzmanlar bu durumu İstanbul AVM’lerindeki yabancı turistlerin cirolar üzerindeki olumlu etkisine bağlıyor.
Metrekare başına toplam ciro İstanbul’da yüzde 146,9, Anadolu’da yüzde 125,9 arttı. 2022 yılında m2 başına toplam ciro İstanbul AVM’lerinde 59,9 bin TL olarak gerçekleşirken bu durum Anadolu AVM’lerinde 35,4 bin TL oldu.
AVM metrekare başı ciro verileri pandemi sonrası düzelmeyi işaret ederken bu durum henüz müşteri ziyaret davranışına yansımamış görünüyor. 2010 yılı AVM ziyaretçi endeksi 100 kabul edildiğinde, pandeminin zirve yaptığı yıl olan 2020 yılında ziyaret endeksi yarıya inerek 56’yı göstermişti. 2022 yılında metrekare başına düşen ziyaretçi endeksi toparlanma göstererek 87’ye yükselse de, hala 2010 yılındaki sayıyı yakalayabilmiş değil. Ziyaret endeksine göre, 2022 yılında toplam ziyaretçi sayısı 2021 yılına göre yüzde 42,6’lık bir artış gözlemlendi.
Uzmanlar, ziyaretçi sayısının henüz istenen seviyeye ulaşmamasına karşın, AVM cirolarındaki hızlı yükselişi, AVM’leri daha verimli müşterilerin ziyareti ile açıklanıyor. Başka bir ifadeyle sosyalleşme ya da diğer gerekçelerle AVM’ye gelen ve nispeten daha az harcama yapan müşteri yerine 2022 yılında daha alışveriş odaklı müşterilerin AVM’leri ziyaret ettiği anlaşılıyor.
Ziyaret endeksinde İstanbul AVM’leri 2010 yılı 100 baz endeksine göre 87 puana ulaşırken, Anadolu AVM’lerinde metrekare başı ziyaretçi endeksi 90 puan olarak gerçekleşti. Bu durum müşteri davranışı bakımından Anadolu AVM ziyaretçilerinde daha hızlı bir toparlanmanın gerçekleştiğini ortaya koydu.
OCAK 2023'TE ÖNCEKİ YILIN AYNI AYINA GÖRE YÜZDE 148,7'LİK ARTIŞ
Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği ile Akademetre Research tarafından ortaklaşa oluşturulan AVM Endeksi’nin ocak ayı sonuçları açıklandı. Her ay düzenli olarak yayınlanan verilere göre ciro endeksi, Ocak 2023 döneminde, bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında ve enflasyondan arındırılmamış olarak incelendiğinde yüzde 148,7 oranında artarak 1368 puana yükseldi. Ocak 2023 için açıklanan yıllık enflasyon oranının yüzde 57,68 olduğu düşünüldüğünde, metrekare verimlilik endeksindeki artışın enflasyonun üzerinde olduğu görüldü.
Ocak 2023 döneminde metrekare verimlilik endeksi, Aralık 2022 dönemi ile karşılaştırıldığında ve enflasyondan arındırılmadan incelendiğinde yüzde 9,9 oranında azalış göstererek 1368 puana düştü. Ocak 2023 için açıklanan aylık enflasyon oranının yüzde 6,65 olduğu düşünüldüğünde, Ocak 2023 döneminde metrekare verimlilik endeksi, Aralık 2022 dönemi ile karşılaştırıldığında yine metrekare verimlilik endeksindeki düşüşün enflasyonun üzerinde olduğu görüldü.